ناهنجاری پوستی سگ
در این مطلب در بخش مقالات بیمارستان دامپزشکی درین به بررسی عارضه نورودرماتیت (Canine Acral Lick dermatitis) یا ناهنجاری پوستی سگ پرداخته ایم و مواردی را که در این زمینه باید با آنها آشنا شوید را شرح داده ایم.
کلینیک دامپزشکی حیوانات و پرندگان خانگی بیمارستان دامپزشکی شبانه روز ی درین
نورودرماتیت (Canine Acral Lick dermatitis) یا ناهنجاری پوستی سگ چیست
ALD یا acral lick granuloma یا acral pruritic nodule در سگ یک ظهور ناهنجاری پوستی فکری-عملی (obsessive–compulsive) است.
این ناهنجاری پوستی در اثر لیسیدن مکرر پنجهها توسط خود حیوان ایجاد میشود، به طوری که با لیسیدن بیش از حد و یا حتی گاز گرفتن پنجهها منجر به ایجاد پلاک گرد و زخم ضخیم و سفتی در موضع میگردد که علل مختلف عصبی یا غیر عصبی دارد.
مشکلات مستعد کننده برای ایجاد این بیماری که بیشتر متداول است، مانند: بیماریهای قارچی و باکتریایی، دمودیکوز، تروماهای قبلی، آلرژی (غذایی، آتوپی و گزش کک) و مشکلات مفصلی.
برای تشخیص تفریقی ابتدا باید این موارد را رد کرد و بعد به عصبی بودن آن فکر کرد. اگر چه اتیولوژی ALD نامشخص است، اما اضطراب ناشی از تنهایی در حیوان باعث میشود که سگ عادت به لیسیدن غیر عادی پنجهها کند. در سابقه بیماری ALD در سگها میتوان مشاهده نمود که حیوان مبتلا اغلب روزها تنهاست. بیماران کلاسیک ALD سگهای بزرگ و فعالی هستند که صاحبانشان مدت زیادی از روز را در منزل نیستند و اغلب سگها در این مدت در خانه تنها هستند.
نژاد های مستعد بیماری :
- German Shepherd
- Doberman Pinschers
- Irish Setters
- Labrador and Golden Retrievers
- Dalmatians
- Great Danes
محدودیت آزادی نیز میتواند زمینه ساز باشد. سگهایی که برای مدت طولانی در جایی محدود یا بسته هستند، برای تخلیه این محرومیت دست خود را میلیسند. در بقیه سگها وجود درماتوزی که قبلاً وجود داشته (درماتوز موضعی) مانند عفونت، نئوپلاسم و زخم میتواند باعث تسریع سیکل معیوب خارش و لیسیدن شود. لیسیدن مداوم باعث تحریک پوست شده که خودش ایجاد خارش میکند و خارش زیاد واکنش لیسیدن مکرر را به دنبال دارد. این سیکل تا زمان ایجاد زخم ادامه دارد. زخم میتواند ایجاد خارش کند و خارش هم در پاسخ به راحت شدن حیوان به طور غیر ارادی میتواند موجب بروز زخم شود. لیسیدن زخم باعث عمیق شدن آن و رسیدن آن به لایه های عمیق تر اپیدرم پوست می شود. واکنش لیسیدن مانع از التیام زخم شده و آن را مستعد عفونت میکند. هیپرپلازی اپیدرم و فیبروز درم باعث ایجاد پلاک های Nodular میشود که این خود نشانه بیماری است. به این شکل ضایعه در این مرحله، تومور یا گرانولوم گویند، هر چند که تومور یا گرانولوم واقعی نیستند.
تشخیص افتراقی از بیماری های زیر باید صورت گیرد :
- • Localized folliculitis and furunculosis or kerion
- • Foreign body or pressure point granuloma
- • Cutaneous neoplasia
- • Demodicosis
- • Tick or insect bite reaction
- • Deep bacterial, mycobacterial, leishmanial, or fungal infections
- • Syringomyelia
لیسیدن مداوم باعث آزاد شدن هورمون اندورفین شده که این واکنش موجب میشود حیوان احساس آرامش بیشتری داشته باشد. البته فاکتورهای آنآلرژیک که طی این عمل آزاد میگردد، درد حیوان را کاهش میدهد. تمام موارد مذکور حیوان را به خارش اجباری عادت میدهد. سگها در هر سنی میتوانند مبتلا شوند اما سگهای بالای پنج سال بیشتر ارجاع داده میشوند. نرها بیشتر از مادهها مبتلا میگردند. در اغلب موارد ضایعه یک طرفه و منفرد است. در برخی موارد چند اندام حرکتی مبتلا میشوند که در این گونه مواقع درمان مشکل خواهد شد، زیرا اغلب بیماری زمینه ای وجود دارد مانند: فرونکولوز استافیلوکوکی یا آلرژی. نکتهای که نشان میدهد در این عارضه علت عصبی (سایکوژنیک) وجود دارد آن است که یک ضایعه دیگر ناشی از لیسیدن نزدیک محلی که بانداژ (بر روی زخم اولیه) شده است، ایجاد میگردد. شایعترین محل بخش جلویی دست و پا است. اما قسمتهای قدامی دست و پا هم میتوانند درگیر شوند. ضایعات مزمن به صورت پلاکهای ضخیم و سخت یا ندول با سطح اولسره و فرورفتگی هیپرپیگمانته دیده میشود.
درمان:
ترکیبی از درمان رفتاری (behavioral therapy) و دارو درمانی تاثیر بهتری دارد. داروی Clomipramine برای درمان ناهجاری های رفتاری سگ ها توصیه شده است. سایر دارو های مورد استفاده شامل:
- ▪️amitriptyline ( a combination of amitryptaline and hydrococodone)
- ▪️doxepin
- ▪️fluoxetine
- ▪️sertraline
- ▪️diazepam
- ▪️alprazolam
- ▪️lorazepam
- ▪️oxazepam
- ▪️clonazepam
- ▪️naltrexone
برای درمان ALD در سگها رعایت برخی شرایط نظیر ایجاد ارتباط نزدیکتر و بیشتر با سگ مبتلا مفید خواهد بود. بهتر است از قرار دادن سگهایی که قبلاً در فضای آزاد زندگی میکردهاند در قفس پرهیز شود. میتوان برای سگ خانه مناسبی تهیه کرد. حتی قرار دادن سگ در قفس در طول شب میتواند علت بروز این درماتیت باشد.
آوردن سگ جدید میتواند باعث تفریح و کاهش لیسیدن گردد. موفقیت آن بستگی به میزان برقراری رابطه بین این دو سگ دارد. برای سگ نر، سگ ماده عقیم شده مناسب است.
آزاد بودن سگ برای خروج از خانه البته در مناطق خارج شهری علاوه بر این مواردی که ذکر شد، درمان عمومی، موضعی و جراحی در کنار درمان رفتاری لازم خواهد بود.
Reference:
A Colour Handbook of Skin Diseases of the Dog and Cat , SECOND EDITION , 2009 , Pages 62-64
گردآورنده: این گزارش توسط شیوا دیانتی دانشجوی دکترای حرفه ای دامپزشکی ترم ۱۱ دانشگاه تهران برای سایت بیمارستان دامپزشکی درین تهیه و ارسال گردید.
آشنایی بیشتر با بیمارستان دامپزشکی درین
حضور دامپزشکان و متخصصین دامپزشکی در بیمارستان دامپزشکی درین و وجود بخشها و قسمتهای مختلف منجمله بخش جراحی حیوانات ، داروخانه دامپزشکی ، آزمایشگاه حیوانات ، رادیولوژی و سونوگرافی همچنین امکانات سرم تراپی حیوانات و واکسیناسیون حیوانات و تزریقات و فیزیوتراپی حیوانات و حتی خدمات جانبی مانند پت شاپ و اصلاح و شستشوی حیوانات و بستری حیوانات و سایر خدمات و امکانات در مرکز درمانی و انواع کلینیک حیوانات مستقر در بیمارستان دامپزشکی درین برای انواع پت و حیوان خانگی و پرندگان و حیوانات اگزوتیک و حیوانات خاص ،این امکان را فراهم نموده تا صاحبان حیوانات همراه ، بتوانند با مراجعه حضوری و دوره ای پت خود را مورد معاینه و برسی دوره ای قرار داده و از سلامت او مطمئن شوند. همچنین چنانچه بیماری و مشکلی برای پت و پرنده و یا حیوان خانگی و اگزوتیک پیش آمد، اقدامات درمانی و حتی اورژانسی را بصورت شبانه روزی دریافت کنند.
ساعات کار بیمارستان درین
ساعت کار بخش داخلی، اورژانس، داروخانه، پت شاپ، بستری و رادیولوژی، آزمایشگاه و سایر بخش های بیمارستان دامپزشکی درین بصورت شبانه روزی می باشد (۲۴ ساعته) و تنها کلینیک تخصصی پرندگان با حضور متخصصین پرنده همه روزه از ساعت ۱۳ الی ۲۱ ( ۱ تا ۹ شب ) ارائه خدمات می نماید.
لازم به ذکر است چنانچه علاقه به نگهداری از سگ و یا گربه در منزل و یا محیط کار را دارید، بیمارستان دامپزشکی درین با همکاری متخصصین حیوانات خانگی در بخش های ویژه و مجهز برای درمان این حیوانات، همه روزه آمادگی درمان، معاینه و ویزیت دوره ای حیوان شما را در بخش کلینیک حیوانات بیمارستان دامپزشکی درین را دارد.